Met trots, enthousiasme en kennis van zaken presenteerden de 14 teams hun circulaire bouwontwerp tijdens de finale van Slim Circulair op 14 juni. De ruim 180 MBO studenten van voornamelijk bouwkunde opleidingen werkten in opdracht van een bedrijf of gemeente. Een aantal van die ontwerpen of onderdelen ervan zullen daadwerkelijk gebouwd gaan worden. De bijeenkomst liet zien dat ‘echte’ opdrachten rond duurzaamheid een boost geven aan duurzaamheid in het MBO.

Zowel dagvoorzitter Annemarie Rakhorst als juryvoorzitter Ruud Koornstra waren onder de indruk van de kwaliteit van de inzendingen. Koornstra: “De realiteit is dat we alle mogelijke oplossingen moeten aangrijpen om duurzaam te bouwen, en dat is precies wat jullie hebben gedaan. Vaak worden MBO’ers neergezet als ‘de handjes’ van onze samenleving, maar jullie zijn de mensen die het verschil gaan maken.”

De ontwerpen varieerden van een multifunctioneel recycledepot, studentenhuisvesting en tiny houses tot een wegencentrum, loopbrug en renovatie van rijtjeswoningen. Studenten van ROC Midden Nederland uit Nieuwegein hadden niet alleen een ontwerp gemaakt maar waren ook daadwerkelijk aan de slag gegaan; ze renoveerden een voormalig kantoorpand door het sloopafval op marktplaats te zetten en te verkopen, en met het verdiende geld tweedehands materialen in te kopen en te installeren, wat hun een eervolle vermelding van de jury opleverde. Twee andere groepen maakten een ontwerp dat niet alleen duurzaam was maar ook half zo goedkoop als een eerder, door een architectenbureau ontworpen prototype.

Winnaar van de juryprijs was de groep 3e jaars bouwkunde studenten van Scalda in Zeeland, die een multifunctioneel gebouw ontwierpen in opdracht van de gemeente Veere en daarbij niet alleen keken naar duurzame innovaties zoals het gebruik van zeewier als isolatiemateriaal, maar ook in overleg met de opdrachtgever vanuit eigen initiatief zocht naar beperking van de oppervlakte van het gebouw, want: het duurzaamste gebouw is geen gebouw.

Voor de studenten leverde deelname enorm veel kennis over circulair en duurzaam bouwen op. Irina van den Berg, student van het winnende team van Scalda benoemde dat het een zeer leerzaam project was. “Het was voor het eerst dat we een ‘echte’ opdracht deden. Het vak duurzaamheid is verplicht bij ons, daardoor had ik wel wat basiskennis van duurzaamheid. Circulariteit daarentegen is nog relatief nieuw en nog niet goed doorgedrongen in de opleiding, daarom was het voor onze docenten soms ook zoeken. We hebben vooral heel veel geleerd van de bedrijven waar we te rade gingen voor de verschillende onderdelen van ons ontwerp.’’

Ook aan de deelnemende instellingen gaf de wedstrijd een boost. Bram Wattel, docent bouwkunde van Scalda vertelde: ‘’Deze wedstrijd paste in het curriculum omdat we projectonderwijs aanbieden. Meestal werken we met fictieve opdrachten; als zo’n kans als deze zich voordoet moet je die met beide handen aangrijpen. We waren binnen de opleiding al bezig om aan te sluiten bij de eisen voor Bijna Energie Neutrale Gebouwen (BENG) maar willen naar aanleiding van deze wedstrijd kijken of we naar volledig energieneutraal als norm kunnen gaan, dus ook inhoudelijk brengt dit wat op gang”.

Geschreven door Roos Wemmenhove