Veel inspirerende docenten dongen mee voor de titel Duurzame Docent 2020. De jury dit jaar bestond uit Wieneke Maris (Duurzaam Docent 2019 in VO), Henk Veurink (Duurzaam Docent 2018), Benito Walker (6vwo-leerling en vicevoorzitter Youth for Climate) en Giuseppe van der Helm (directeur Leren voor Morgen). Zij kozen de docenten die het meest inspirerend en vernieuwend zijn, samenwerking buiten de school aangaan en een integrale benadering van duurzaamheid hebben.
De winnaars mogen zich Duurzame Docent 2020 noemen. De top drie ontvangt daarnaast inspirerende cadeaus zoals boeken, trainingen en gastlessen. De aangeboden cadeaus zijn: Jaarcursus Moestuinieren met Kinderen, Workshop NatuurWijs, persoonlijke coaching van NADO, gastlessen van Plastic Soup Foundation, interactieve workshops met KW1C, trainingsdag met creatieve tools door DOON, workshop Leren voor Duurzame ontwikkeling, het boek Wonderwel, workshop SDG's dichtbij met Utrecht Natuurlijk, toekomstlespakket van PakhuisB, masterclass uit de topopleiding Urban Green Development, het boek Bouwen aan Circulair Talent van SPARK the Movement.
Hoewel we alle duurzame docenten enorm waarderen en aanmoedigen zo door te gaan, zetten we bij deze de uitblinkers onder elkaar:
PO:
1. Ewoud van der Weide, Gearhing, It Bynt
2. Desiree Kootstra, Beatrixschool
3. Sebastiaan Nederhoed, OBS Het Startpunt IB-World school
VO:
1. Joanne Malotaux, Pantarijn
2. Helen Dil, Het Nieuwe Lyceum
3. Francoise Zinhagel, Helicon VMBO Eindhoven
MBO:
1. Marjan Nijenbanning, Terra College Groningen
2. Shanna Hummeling, Wellantcollege mbo Aalsmeer
3. Maartje van Lanen, MBO Utrecht
HBO:
1. Eefje Hendriks Avans Hogeschool
De verhalen van de winnaars
Wat de winnaars gemeen hebben is dat de lessen niet blijven binnen de schoolmuren, ze maken duurzaamheid praktisch en geven veel eigenaarschap aan de leerlingen. De docenten werken samen met andere docenten en organisaties. Ze laten zien dat duurzaamheid geen aardrijkskunde-eilandje is, maar een vakoverstijgend verhaal. In deze integrale benadering van duurzame ontwikkeling geloven wij sterk. Duurzaamheid gaat dan ook niet enkel over milieu, ook sociale thema's zijn hieraan verbonden. De winnaars waren te zien tijdens de livecast bij Pakhuis de Zwijger. Tevens hebben diverse kranten de docenten geïnterviewd! Hieronder lichten we toe wat deze docenten de winnaars maakten.
Ewoud van der Weide, Gearhing, It Bynt (PO)
Voor Ewoud is de eerste stap in duurzaamheid het bewust worden van je eigen omgeving. De school, gelegen aan een weiland, biedt bijvoorbeeld uitzicht op diverse vogels. Hoewel duurzaamheid maar weinig voorkomt in de schoolboeken, heeft Ewoud geen moeite met het integreren van duurzame thema’s in zijn lessen. De onderwerpen dienen zich vanzelf aan: de windmolens, gaswinning, landbouw. Met projecten weet hij leerlingen eigenaarschap te geven.
Ewoud zette het project Greidhoeke goes Onderwijs op. In dit project leerden zijn leerlingen veel over hun eigen omgeving en de biodiversiteit. De leerling stond hierin centraal en gingen aan de slag met de duurzame vraagstukken van vandaag de dag. Dit project bleef niet binnen de schoolmuren, vier anderen scholen uit de omgeving sloten ook aan!
Online uitreiking aan Ewoud
Joanne Malotaux, Pantarijn (VO)
Toen Joanne vijf jaar geleden bij het Pantarijn kwam werken had het nog geen groene omgeving. Joanne kwam in actie en nu hebben ze een schooltuin van 2500 vierkante meter op vijf minuten lopen van de school! Samen met de leerlingen is de tuin ontworpen en aangelegd.
Het doel is om betekenisvol onderwijs te geven en leerlingen te laten merken dat ze verschil kunnen maken. Duurzaamheid wordt concreet en tastbaar gemaakt, het gaat echt leven. De link met haar vak biologie was logisch: Hoe groeit een plant? Wat doen bijen? Waar komt onze groente vandaan? Toch trok ze het nog veel breder. Ze vormde een team met docenten uit verschillende vakgebieden om bezig te gaan met de tuin. Klassieke taal en cultuur, techniek, economie, scheikunde en informatica worden nu aan de tuin verbonden. De lessen zijn zoveel mogelijk onderdeel van het curriculum. Hierdoor laat ze haar leerlingen kijken naar de natuur en duurzaamheid vanuit verschillende perspectieven.
Joanne weet de klimaatdiscussie te verkleinen tot één tuin wat de complexiteit ervan doet versimpelen en brengt de samenhang van verschillende aspecten samen tot een behapbaar probleem. Daarnaast geeft ze ook trainingen over duurzaamheid op andere scholen. Hiermee inspireert ze anderen en vervult ze een aanjagersrol.
Lees hier meer over buitenonderwijs - het belang ervan en hoe je dat concreet in kan vullen
Online uitreiking aan Joanne
Marjan Nijenbanning, Terra College Groningen
Marjan is actief en weet duurzame ontwikkeling levendig en interessant te maken voor de studenten. Afgelopen jaar heeft ze de nieuwe opleiding Food, Life & Innovation vormgegeven met duurzaamheid als rode draad. De studenten krijgen bedrijfsopdrachten die duurzame vraagstukken concreet maken. In de vakken wordt ook samengewerkt met studenten van andere opleidingen. Aan de hand van het SDG-Kompas integreert ze de SDG’s in het nieuwe curriculum. Dit kompas maakt het voor docenten makkelijker om duurzame thema’s in hun vakken te integreren. Terra college is sinds vrijdag lid van de SDG community en wil de SDG’s in alle vakken integreren.
Daarnaast zet Marjan veel projecten op en werkt samen met organisaties, niet alleen op school maar ook daarbuiten. Marjan: “Samen met onze eerstejaars studenten wonnen we de voedselverspilling challenge 2019 en hebben we meegedaan aan de SustainaBul het afgelopen jaar.” Er is een voedseljongerenraad gevormd met studenten van verschillende opleidingen. In de buurt heeft ze een Buurtbijenstal met een bijenwijde opgericht en daarbij een buurtbijenimker opgeleid. Basis en middelbare scholen krijgen hier les van de imker. En ze zet zich in voor onderwijsprojecten in Oeganda. Hiermee levert ze een bijdrage aan de pedagogische en didactische vaardigheden van docenten die jonge boeren opleiden om de voedselzekerheid te vergroten.
Marjan laat de leerlingen de relevantie van duurzaamheid zien en stoomt hen klaar voor de wereld.
Online uitreiking aan Marjan
Eefje Hendriks, Avans Hogeschool
Als coördinator van de Minor Disruptive Events brengt Eefje studenten met verschillende studieachtergronden samen om aan de slag te gaan met complexe en urgente vragenstukken in onze samenleving. Overstromingen, orkanen, aardbevingen, een pandemie, grote vluchtelingenstromen, terroristische aanslagen en klimaatverandering zijn allemaal thema’s die aanbod komen. De studenten doen onderzoek naar de vraagstukken van organisaties, die daar door gebrek aan budget zelf niet aan toekomen. De studenten leveren zo een zinvolle bijdrage.
Elk jaar neemt ze haar leerlingen mee naar een vluchtelingenkamp in Europa om hier vrijwilligerswerk te doen. Hierdoor laat ze zien en ervaren hoe complex het probleem omtrent migratie is. Een zeer indrukwekkend project.
Wil je meer verhalen lezen over inspirerende docenten?